PFAS ile ilgili dehşete düşüren araştırma… Kadınlarda kanser riskini artırıyor

ABD hükümeti tarafından finanse edilen yeni bir araştırmaya nazaran, bayanlar yaygın olarak kullanılan çeşitli kimyasallara maruz kaldıkları için yumurtalık kanseri ve melanom üzere belli kanser tiplerine yakalanma riskiyle karşı karşıya.

Hastalık Denetim ve Tedbire Merkezleri (CDC) tarafından toplanan bilgileri kullanan araştırmacılar; kimi hormon kaynaklı kanser teşhisi konan bayanların, per- ve polifloroalkil hususlara (PFAS) maruz kaldıklarına dair ispatlar buldu.

İnsan imali kimyasallardan oluşan bir küme unsur olan PFAS, uzun ömürleri nedeniyle “sonsuza kimyasallar” olarak da isimlendirilirler. Yanmaz yapışmaz tencere, leke tutmaz mobilya ve halılar, kırışıksız ve su itici giysiler, kozmetik eserleri, ambalajlar üzere pek çok yerde bulunurlar. Ayrıyeten tiroid sorunu, obezite, doğurganlık problemleri ve kanser üzere sıhhat meselelerine neden olurlar.

ERKEKLER TIPKI RİSKİ TAŞIMIYOR

Araştırmada da kanser teşhisi konan bayanlar ile besin ambalajlarında, boyalarda ve şahsî bakım eserlerinde yaygın olarak kullanılan fenollere yüksek seviyede maruz kalma ortasında ilişki olduğu ortaya çıktı. Lakin kelam konusu kimyasallar ile erkeklerdeki kanser teşhisi ortasında benzeri alakalar bulamadı.

Araştırmacılar, bilhassa PFAS kimyasallarının bayanlardaki hormon işlevlerini bozabileceğini ve bu durumun hormonla alakalı kanser mümkünlüğünü artırdığını belirledi. Araştırmacılar, hormonal olarak faal kanserlerin yaygın olduğunu ve tedavi edilmesinin güç olduğunu söyledi.

Araştırma takımı ırk durumuna nazaran sonuçların değişkenlik gösterdiğini de buldu. PFAS ile yumurtalık ve rahim kanserleri ortasındaki temas çoğunlukla beyaz bayanlarda görülürken, fenoller olarak bilinen kimyasallar ile göğüs kanseri ortasındaki bağlantı daha çok beyaz olmayan bayanlarda görüldü.

Araştırmacılar, bu tıp farklılıkların tam olarak neden var olduğunun net olmadığını, lakin öbür faktörlerin yanı sıra beslenme alışkanlıkları ve kirlenmiş içme suyu kaynaklarına yakınlıktan kaynaklanabileceğini belirttiler.

“BU HUSUSLARDAN KAÇINMAK İMKANSIZ”

Çalışmanın kıdemli muharrirlerinden Max Aung, “İnsanların bunu önemsemesi gerekiyor zira insanların bu kimyasallara yaygın bir formda maruz kaldığını biliyoruz ve bununla ilgili bilgileri belgeledik” dedi.

Aung kelamlarına şu halde devam etti: “Bu kimyasallar çeşitli farklı sıhhat sonuçları riskini artırabilir. Maruz kalmaları daha uygun önleyebilmemiz ve riskleri azaltabilmemiz için bunu bilmek kıymetli.”

Söz konusu kimyasallar etrafta çok yaygın olduğu için PFAS’a maruz kalmaktan kaçınmak neredeyse imkansız. Suda, toprakta, havada ve besinde varlığını sürdürebilir. CDC’ye nazaran Amerikalıların tahminen yüzde 97’sinin kanında PFAS bulunuyor. Ve hatta ABD’de içme suyunun yüzde 45’inin PFAS ile kirlendiği hükümet kurumlarınca belirtiliyor.

Yeni çalışma, 2005’ten 2018’e kadar 10 binden fazla kişiyi kapsayan bir CDC biyoizleme programı aracılığıyla toplanan bilgilerin tahliline dayanıyor. Araştırmacılar, iştirakçilerden toplanan kan ve idrardaki evvelki kanser teşhislerine ve PFAS ile fenol seviyelerine baktılar.

PFAS’ın binlerce farklı tipi var ve bunların sıhhate tesirleri hâlâ araştırılıyor. Fakat makul PFAS tipleri, kanser, doğurganlığın azalması ve böbrek hastalığı üzere birçok sıhhat meselesiyle ilişkili görülüyor.

Kaynak: https://www.sozcu.com.tr/2023/saglik/pfas-ile-ilgili-dehsete-dusuren-arastirma-kadinlarda-kanser-riskini-artiriyor-7805920/